Veelgestelde vragen

Wie is Vereniging voor Adoptiekind en Gezin vzw?

VAG vzw is een onafhankelijke vrijwilligersorganisatie die opkomt voor de belangen van adoptiegezinnen, geadopteerden en kandidaat-adoptanten. Wij zijn een laagdrempelige organisatie waar ontmoeting, lotgenotencontact en vorming centraal staan.

De Vereniging voor Adoptiekind en Gezin is een erkende vrijwilligersorganisatie. We werken 100% met vrijwilligers die hun ervaringsdeskundigheid als (kandidaat)adoptieouder of geadopteerde willen inzetten.

VAG vzw is een vrijwilligersorganisatie en doet daarbij 100% beroep op vrijwilligers. VAG vzw is steeds op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Er is hierbij voor ieder wat wils en je bepaalt helemaal zelf hoeveel tijd je hiervoor wil vrijmaken!

We sommen hier de voornaamste taken op: meehelpen bij de provinciale teams, lid van het redactieteam, ondersteuning bij secretariaatstaken en ledenbeheer, VAG-contactpersoon zijn, ondersteuning van de VAG-boekendienst, beheer website en nieuwsbrieven, …

Wil jij gaag vrijwilliger worden bij VAG vzw of heb je hierover nog vragen? Stuur dan snel een mailtje naar vrijwilligers@vagadoptie.be en wij contacteren je zo spoedig mogelijk.

Lotgenotencontact, ontmoeting & ondersteuning

In Vlaanderen lijdt 1 op 6 koppels aan ongewenste kinderloosheid. Toch rust hierop een taboe. Kinderwens Vlaanderen probeert dat taboe te doorbreken en biedt psychosociale ondersteuning aan wensouders. Daarnaast geven zijn ook vormingen en workshops. Sinds juni 2017 is er in elke provincie een Kinderwenshuis te vinden. Meer informatie kan je vinden op volgende website: kinderwensvlaanderen.be

De Vereniging voor Adoptiekind en Gezin is een erkende vrijwilligersorganisatie. We werken 100% met vrijwilligers die hun ervaringsdeskundigheid als (kandidaat)adoptieouder of geadopteerde willen inzetten.

Ja, dat kan. Op onze website vind je een overzicht van onze VAG-contactpersonen en hun contactgegevens. Deze contactpersonen staan je graag te woord en delen graag hun ervaringen. Hoe ervaar jij de lange wachttijd? Hoe is het om in Vlaanderen te adopteren? Hoe was je eerste ontmoeting met je adoptiekind en hoe is het nu met je adoptiekind? Of hoe is het om als geadopteerde op te groeien in Vlaanderen?

Daarnaast organiseert VAG in elke provincie minstens één keer per jaar een adoptiecafé. Dit is een gezellige praatavond voor kandidaat-adoptieouders, adoptieouders, geadopteerden, afstandsouders, naaste familie, … Niets formeel, alles bespreekbaar en ongedwongen. Neem een kijkje op onze vormingskalender om te zien wanneer er in jouw buurt een adoptiecafé plaatsvindt.

We sommen hier de voornaamste taken op: meehelpen bij de provinciale teams, lid van het redactieteam, ondersteuning bij secretariaatstaken en ledenbeheer, VAG-contactpersoon zijn, ondersteuning van de VAG-boekendienst, beheer website en nieuwsbrieven, …

Wil jij gaag vrijwilliger worden bij VAG vzw of heb je hierover nog vragen? Stuur dan snel een mailtje naar vrijwilligers@vagadoptie.be en wij contacteren je zo spoedig mogelijk.

Ja, dat kan. Op onze website vind je een overzicht van onze VAG-contactpersonen, geadopteerden. Dit zijn geadopteerden die in een persoonlijk gesprek graag hun ervaring willen delen.

Verder bestaan er in Vlaanderen verschillende groepen van geadopteerden die regelmatig samenkomen en elkaar ondersteunen in het geadopteerd zijn: APU (Adopted People United) in Limburg, TE AWA in regio Gent, Geadopteerd.be, BAK (Belgische geadopteerden van Koreaanse origine), Boliviaans geadopteerden, Rwanda en zoveel meer, …

Je kan ook bij a-Buddy
terecht, dat is een buddywerking van en voor geadopteerden. Je kan er (anoniem)
chatten met een andere geadopteerde of een vaste buddy aanvragen. Op de
instagrampagina (abuddychat), facebookpagina (a-Buddy) en website (a-buddy.be) worden
quotes en verhalen van geadopteerden gedeeld. Jaarlijks organiseren zij ook
verschillende aB-days, evenementen voor geadopteerden en hun omgeving. Meer
info via 
https://www.instagram.com/abuddychat/ en www.a-buddy.be

Dat kan op de A-teensdagen georganiseerd door VAG vzw in samenwerking met Steunpunt Adoptie. Elke jaar worden er een drietal A-teensdagen georganiseerd verspreid in Vlaanderen. Tesamen met andere adoptietieners beleef je een fijne avontuurlijke of sportieve dag. ’s Avonds wordt de dag gezellig afgesloten met een gezamenlijke maaltijd.

Meer informatie over deze A-teensdagen kan je terugvinden bij het VAG-jaarprogramma op deze website. Inschrijven kan via de website van Steunpunt Adoptie.

Ja, wij verwijzen je hiervoor graag door naar het a-Buddy project, website: https://a-buddy.be/nl

Geadopteerd & op zoek naar een luisterend oor? Geadopteerd & praten met iemand die net zoals jij geadopteerd is? Geadopteerd & vragen waarbij een andere geadopteerde jou kan helpen?

Dan ben je welkom bij a-Buddy.

Op maandag- en woensdagavond kan je met een andere geadopteerde chatten. De a-Buddy’s staan open voor jouw verhaal en al je vragen. Je kan ervoor kiezen anoniem te blijven.

Ja, wij verwijzen je hiervoor graag door naar het a-Buddy project, website: https://a-buddy.be/nl

Geadopteerd & op zoek naar een luisterend oor? Geadopteerd & praten met iemand die net zoals jij geadopteerd is? Geadopteerd & vragen waarbij een andere geadopteerde jou kan helpen?

Dan ben je welkom bij a-Buddy.

Op maandag- en woensdagavond kan je met een andere geadopteerde chatten. De a-Buddy’s staan open voor jouw verhaal en al je vragen. Je kan ervoor kiezen anoniem te blijven.

Bij de VAG-boekendienst vind je en zeer ruim aanbod aan adoptiegerelateerde boeken: romans over adoptie, kinder- en jeugdboeken, waargebeurde verhalen en getuigenissen van geadopteerden, afstandsouders en (kandidaat)adoptieouders, boeken over opvoedings- en hechtingsproblemen, brochures, …

VAG-leden kunnen aan een voordelige prijs boeken aankopen. Het volledige boekenaanbod en vind je op deze website.

Wil je liever een boek lenen? Neem dan contact op met Steunpunt Adoptie. Steunpunt Adoptie heeft een uitgebreide bibliotheek met adoptie- en/of opvoedingsgerelateerde boeken en films.

Het VAG-magazine is uniek in Vlaanderen en biedt een ruim en gevarieerd aanbod leesvoer voor geadopteerden, (kandidaat)adoptieouders, geïnteresseerden én professionals uit de adoptiesector. Dit adoptietijdschrift is exclusief voor VAG-leden en wordt vier keer per jaar uitgegeven door VAG vzw. In dit magazine laten we steeds geadopteerden en adoptieouders aan het woord om hun ervaringen te delen. We brengen ook steevast één of meerdere artikels waar we professionals uit de adoptiesector een actueel thema laten toelichten of een vraag laten beantwoorden. Andere vaste rubrieken zijn nieuwtjes uit de adoptiesector, boek- en filmbesprekingen, adoptieblog van een adoptiemoeder, … Geplande vormingen en activiteiten worden in de kijker gezet én kan je verslagen van voorbije evenementen lezen. Kortom, het VAG-magazine is een must voor iedereen die bij adoptie betrokken is. Wil jij ook het VAG-magazine ontvangen? Word dan snel lid van VAG vzw!

Hiervoor verwijzen we je door naar het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA), Hallepoortlaan 27 te 1060 Brussel, adoptie@kindengezin.be

Het VCA is telefonisch bereikbaar op het nummer 02/533 14 76 of 02/533 14 77 op maandag- en woendagnamiddag of dinsdag- en donderdag voormiddag.

Wij raden je aan om contact op te nemen met Steunpunt Adoptie. Dit is een expertisecentrum in adoptie waarbij voorbereiding en nazorg centraal staan.

Steunpunt Adoptie, Raas Van Gaverestraat 67b te 9000 Gent, 078/15 13 27, info@steunpuntadoptie.be

Algemene informatie over adoptie

Om een kind te adopteren moet je aan een aantal voorwaarden voldoen, en dit zowel in België als in het herkomstland van je (toekomstig) adoptiekind.

Voorwaarden België

  • Je bent minstens 25 jaar oud;
  • Je bent minstens 15 jaar ouder dan het kind dat je adopteert;
  • Je volgt het verplichte voorbereidingsprogramma;
  • Je wordt geschikt verklaard door de familierechtbank.

Je kan als alleenstaande of als koppel adopteren. Om als koppel te kunnen adopteren, moet je: 

  • Of gehuwd zijn;
  • Of wettelijk samenwonen;
  • Of minstens 3 jaar feitelijk samenwonen. 

Voorwaarden herkomstland

Ieder herkomstland kan eigen voorwaarden opleggen, bijkomend aan de Belgische voorwaarden. De meest voorkomende bijkomende voorwaarden zijn:

  • maximumleeftijd voor de adoptieouder(s) of een maximaal leeftijdsverschil tussen adoptieouder(s) en –kind;
  • enkel (gehuwde) heterokoppels kunnen adopteren;
  • blanco uittreksel uit het strafregister;
  • gezondheidsattest (soms ook bewijs van onvruchtbaarheid);

Op de website van het Vlaams Centrum voor Adoptie vind je de voorwaarden per herkomstland, en de procedure die elk herkomstland oplegt www.kindengezin.be/adoptie/herkomstlanden

Ja, dat kan maar dit wordt volledig bepaald door de voorwaarden opgelegd door de herkomstlanden. De meeste herkomstlanden geven de voorkeur aan gehuwde heteroseksuele koppels. De voorwaarden van ieder herkomstland waar de adoptiediensten mee werken vind je op de website van het Vlaams Centrum voor Adoptie www.kindengezin.be/adoptie/herkomstlanden

Ja, dat kan. In dit geval adopteer je een ‘gekend kind’ dat in België verblijft. Het kan gaan om het kind van jouw partner, een kind van de familie, een pleegkind of een ander gekend kind. Deze adopties gebeuren zonder bemiddeling van een erkende adoptiedienst. Meer informatie vind je via deze link www.kindengezin.be/adoptie/ik-wil-adopteren/een-gekend-kind-in-belgie

Je pleegkind adopteren is niet zo eenvoudig.

Gedurende het pleegouderschap blijft het ouderlijke gezag over het pleegkind bij de biologische ouders. Zij kunnen het kind wel vrijgeven voor adoptie, maar deze situaties doen zich niet vaak voor. Zelfs wanneer de biologische ouders jarenlang niets van zich laten horen, kan het kind niet geadopteerd worden zonder hun toestemming, of er moet een juridische uitspraak gebeuren die de adoptie toelaat.

Als beide biologische ouders gestorven zijn, kunnen pleegouders het kind gemakkelijker adopteren.

Indien het pleegkind geadopteerd kan worden, dienen de pleegouders de adoptieprocedure ‘gekend kind’ te doorlopen. Meer informatie vind je via deze link www.kindengezin.be/adoptie/ik-wil-adopteren/een-gekend-kind-in-belgie

Ja, dat kan. Het gaat in dit geval dan over intrafamiliale adoptie. Voorwaarde is wel dat je tot in de vierde graad verwant bent met het te adopteren kind (bv. neef of nicht) of dat je voorafgaand aan de adoptie met het kind hebt samengewoond. Voor kinderen die familie zijn, maar verder dan de vierde graad, geldt de gewone adoptieprocedure. Daarnaast moest je ook eerst in België geschikt verklaard worden, voordat er in het buitenland stappen gezet worden. Doe je dit niet, dan kan de adoptie niet erkend worden onder de Belgische wet.

Meer informatie vind je via deze link www.kindengezin.be/adoptie/ik-wil-adopteren/kind-van-familie-in-buitenland

Zowel bij adoptie als bij pleegzorg groeit een kind op in een ander gezin. Toch zijn er verschillen.

  • Bij pleegzorg is sprake van een gedeeld ouderschap over het pleegkind. De biologische ouders van een pleegkind worden zoveel mogelijk betrokken en hebben inspraak bij belangrijke beslissingen. Bij adoptie is er meestal geen contact meer met de biologische ouders.
  • Bij een adoptie wordt het kind juridisch een eigen kind. Het krijgt de achternaam van de adoptieouders. Bij pleegzorg is er géén ouderlijk gezag over het pleegkind. Een pleegkind houdt in principe ook de achternaam van de eigen ouders.
  • Pleegzorg is in principe tijdelijk. Soms duurt het verblijf heel even, soms heel lang. Bij een adoptiegezin blijft het kind altijd deel uitmaken van het gezin.
  • Een adoptiegezin staat zelf in voor de opvoeding van een kind, nazorg is vrijblijvend. Pleeggezinnen worden bijgestaan door een pleegzorgbegeleider. Deze heeft als taak om zowel het pleegkind als de pleegouders te ondersteunen.

 

Voor meer informatie over pleegzorg kan je terecht op pleegzorgvlaanderen.be

Volle adoptie

  • alle juridische banden met de biologische familie worden gebroken en het kind krijgt een nieuwe familie. Het kind zal uw naam krijgen.
  • het kind is minderjarig.
  • een vol geadopteerd kind én zijn afstammelingen worden volledig gelijkgeschakeld met eigen kinderen en verkrijgen dezelfde rechten. Erven van biologische ouders/familie is niet meer mogelijk.
  • Een volle adoptie is onherroepelijk, eenmaal geadopteerd, is voor altijd geadopteerd. Zij kan enkel herzien worden als er aanwijzingen zijn dat de adoptie tot stand kwam door ontvoering, verkoop of handel in kinderen.

Gewone adoptie

  • het kind behoudt zijn juridische banden met zijn biologische ouders en familie. Het kind zal uw naam krijgen maar kan, indien het dit verkiest, ook zijn eigen naam behouden.
  • Minderjarigen en meerderjarige
  • geadopteerden kunnen in de twee families erven. 
  • de gewone adoptie kan naast herzien ook herroepen worden als er zeer gewichtige redenen zijn. De vraag tot herroeping kan komen van de adoptieouder(s), de geadopteerde of van de procureur des Konings.

Regelgeving adoptiepremie

Een adoptiepremie is een premie die je krijgt van een kinderbijslagfonds, op het moment dat je je kind adopteert en als je voor het kind nog geen kraamgeld hebt ontvangen. Wanneer je een sibling (twee of meerdere kinderen) adopteert, dan heb je recht op een adoptiepremie voor elk kind.

Meer info over de aanvraag van de adoptiepremie vind je via deze link https://famiris.brussels/nl/faq/adoptiepremie

Regelgeving adoptieverlof

Bij de adoptie van een ongekend kind heb je als werknemer recht op adoptieverlof, maar ook zelfstandigen kunnen adoptieverlof opnemen. Het adoptieverlof bedraagt een aaneengesloten periode van maximaal 6 weken voor kinderen jonger dan 18 jaar. Elke adoptieouder apart heeft recht op deze 6 weken. Let op: indien je een gekend kind adopteert, heb je in principe geen recht op adoptieverlof.

Bij de adoptie van een kind met een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid van ten minste 66% verdubbelt je individueel krediet, waardoor je verlof maximaal 12 weken bedraagt.

Bij de adoptie van een sibling verlengt je individueel krediet met 2 weken, waardoor je verlof maximaal 8 weken bedraagt. Indien één of meerdere kinderen een lichamelijke of geestelijke beperking hebben, verdubbelen deze 2 extra weken niet.

Sinds 2019 wordt het adoptieverlof van maximum zes weken als volgt opgetrokken:
1.    met één week vanaf 1 januari 2019;
2.    met twee weken vanaf 1 januari 2021;
3.    met drie weken vanaf 1 januari 2023;
4.    met vier weken vanaf 1 januari 2025;
5.    met vijf weken vanaf 1 januari 2027.

Dit bijkomend krediet geldt per gezin. Als je adopteert als koppel, dan dien je deze bijkomende weken m.a.w. onderling te verdelen. Bij de adoptie van een kind met een lichamelijke of geestelijke beperking verdubbelt dit bijkomend krediet ook.

Het adoptieverlof moet aanvangen binnen twee maanden volgend op de inschrijving van het kind als deel uitmakend van het gezin van de werknemer in het bevolkings- of vreemdelingenregister van de gemeente van zijn verblijfplaats. Bij een interlandelijke adoptie kan jouw adoptieverlof al aanvangen vanaf de dag na de goedkeuring door het Vlaams Centrum voor Adoptie om het kind aan jou toe te vertrouwen, zodat je dit verlof kan inzetten om je kind te halen in het land van herkomst.

Meer informatie over adoptieverlof vind je via volgende link https://werk.belgie.be/nl/nieuws/hervorming-van-het-adoptieverlof-nieuwe-regels

De uitgaven in het kader van een adoptieprocedure zijn gedeeltelijk fiscaal aftrekbaar in de aangifte personenbelasting sinds aanslagjaar 2019. Concreet gaat het om een belastingvermindering gelijk aan 20% van de gemaakte kosten, met een maximum van € 6.150 per adoptieprocedure (voor aanslagjaar 2019, te indexeren).

 Voor wie?

De belastingvermindering geldt enkel voor adoptieprocedures waarin een erkende adoptiedienst is tussengekomen. De aftrek is dus niet van toepassing op zelfstandige en intrafamiliale adopties. Ook kandidaat-adoptanten die enkel het voorbereidend traject hebben afgelegd of een negatief geschiktheidsvonnis hebben gekregen, komen hierdoor niet in aanmerking. Heb je enkel een nazorgovereenkomst met een erkende adoptiedienst gesloten zonder dat er sprake is van bemiddeling door deze dienst? Ook dan is er géén aftrek mogelijk.

Het maximumbedrag geldt per adoptieprocedure, ongeacht of u als alleenstaande of koppel adopteert. Als u feitelijk samenwonend bent, wordt het bedrag gelijk verdeeld door twee. Als u wettelijk samenwonend of gehuwd bent, wordt het bedrag evenredig verdeeld in verhouding tot het aandeel in de gezamenlijk belaste inkomsten.

Ook belastingplichtigen die onderworpen zijn aan de belasting van niet-inwoners en het grootste deel van hun beroepsinkomsten in België behalen, kunnen in aanmerking komen. Wanneer de belasting wordt berekend, gelden een aantal specifieke voorwaarden. Zo komen de uitgaven die aangerekend worden door een adoptiedienst van de staat van gewoonlijk verblijf van de belastingplichtige slechts in aanmerking wanneer die dienst als erkend wordt beschouwd.

 Over welke uitgaven gaat het?

  1. uitgaven gedaan in het kader van de geschiktheidsprocedure (infosessie, voorbereiding en geschiktheidsvonnis)
    2. uitgaven die door een erkende adoptiedienst zijn aangerekend
    3. uitgaven voor dossierkosten in het land van herkomst van het adoptiekind, goedgekeurd door het Vlaams Centrum voor Adoptie
    4. uitgaven voor één heen- en terugreis van de adoptieouders naar het land van herkomst van het adoptiekind en de vervoerskosten van het adoptiekind naar de woonplaats van de adoptieouders
    5. uitgaven voor de verblijvenkosten van de adoptieouders in het land van herkomst van het adoptiekind

Deze uitgaven dienen gedaan te zijn in het belastbare tijdperk waarin de adoptieprocedure is beëindigd en de vijf daaraan voorafgaande belastbare tijdperken. Als u de adoptieprocedure in 2018 beëindigde, mag u dus de kosten vanaf 2013 in rekening brengen.

Wanneer aangeven?

De belastingvermindering wordt toegekend wanneer de adoptieprocedure is beëindigd. Dit is de datum van overschrijving van adoptie in de registers van de burgerlijke stand of de datum waarop de overeenkomst met de adoptiedienst wordt verbroken (hetzij omwille van de stopzetting van de procedure door één van beide partijen, hetzij omwille van het niet verlengen van een positief geschiktheidsvonnis). Als u de adoptieprocedure in 2018 beëindigde, heeft u dus in aanslagjaar 2019 recht op de belastingvermindering.

Let op: Inschrijving in het vreemdelingenregister wordt niet aanzien als beëindiging van de adoptieprocedure. Een adoptie is pas definitief als de procedure tot omzetting naar volle adoptie is afgerond en het vonnis van de rechtbank die de adoptie goedkeurt, is overgeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

Hoe aangeven?

U dient de vermindering zelf te berekenen en deze aan te geven op uw belastingformulier (code 1341, vak X – rubriek M). Dit doet u door 20% te nemen van de totale uitgaven. Voor aanslagjaar 2019 stemt de maximale belastingvermindering van € 6.150 overeen met een totaaluitgave van € 30.750.

Bij een eventuele controle mag u de uitgaven staven met alle bewijsmiddelen van gemeen recht, zoals bijvoorbeeld een overschrijvingsbewijs. U dient dus geen fiscale attest aan te vragen na bijvoorbeeld het volgen van de voorbereiding.

Voor meer gedetailleerde info verwijzen wij naar het Koninklijk Besluit van 2 mei 2019 https://www.etaamb.be/nl/2019012265.html

 

Informatie over de adoptieprocedure van een ongekend kind in Vlaanderen

Voor de adoptie van een ongekend kind, binnenlands of interlandelijk, dien je volgende stappen te ondernemen:

  • Je meldt je aan via het aanmeldingsformulier op de website van Kind en Gezin.
  • Je krijgt van Steunpunt Adoptie een uitnodiging voor een informatiesessie rond adoptie. Deze informatiesessie bestaat uit twee dagdelen van elk 4 uur.
  • Na de infosessie beslis je of je wil verdergaan met de procedure. Je bevestigt dit aan Kind en Gezin binnen de 60 dagen, aan de hand van het formulier dat je krijgt tijdens de infosessie.
  • Tussendoor kan je infomomenten van de verschillende adoptiediensten volgen om zicht te krijgen op de verschillen tussen binnen- en buitenlandse adoptie.
  • Wanneer Kind en Gezin jouw bevestiging heeft ontvangen, krijg je een vragenlijst doorgestuurd die peilt naar jouw intenties en nagaat of je al beslissingen hebt genomen over het profiel van het kind dat je wil adopteren. De antwoorden die je geeft, zullen mee gebruikt worden om te bepalen wanneer je kan starten met de voorbereidingssessies.
  • Je krijgt van Steunpunt Adoptie een uitnodiging om het voorbereidingsprogramma te volgen. De voorbereiding bestaat uit 3 volledige dagen en je krijgt een attest na afloop. Dit attest is 1 jaar geldig.
  • Samen met dit attest dien je bij de familierechtbank een verzoekschrift in om geschikt verklaard te worden.
  • De familierechtbank beveelt een maatschappelijk onderzoek naar jouw geschiktheid om te adopteren, wat minstens 4 gesprekken bij een dienst maatschappelijk onderzoek (DMO) inhoudt.
  • Wanneer de familierechter het verslag van het maatschappelijk onderzoek heeft ontvangen, beslist hij of je geschikt of ongeschikt
  • Ben je ongeschikt verklaard, dan kan je beroep aantekenen.
  • Ben je geschikt verklaard, dan kan je een bemiddelingsovereenkomst afsluiten met een adoptiedienst of kiezen voor een zelfstandige adoptie.

Meer en concrete details over de adoptieprocedure van een ongekend kind vind je terug op www.kindengezin.be/adoptie/ik-wil-adopteren

 

Ga je voor een interlandelijke adoptie, dan bestaat de procedure uit een geschiktheidsprocedure in België en de adoptieprocedure in het buitenland.
Om de geschiktheidsprocedure te doorlopen mag je rekenen op 1 tot 2 jaar. Gedurende die periode volg je verplichte info- en voorbereidingssessies gevolgd door een maatschappelijk onderzoek.

Ben je geschikt bevonden, dan kan je een samenwerking aangaan met een adoptiedienst. De wachttijd die volgt is afhankelijk van het herkomstland en kindprofiel dat je hebt gekozen. In totaal kan de volledige adoptieprocedure tot 5 jaar oplopen, van aanmelding tot aankomst van het adoptiekind. 

De wachttijd bij een binnenlandse adoptie hangt af van het aantal kandidaat-adoptieouders en van het aantal kinderen dat wordt afgestaan. De wachttijd is hoog gezien het groot aantal kandidaat-adoptieouders die zich jaarlijks melden (150 tot 200) voor een kleine groep (20 tot 25) adoptable kinderen. Je moet zeker rekenen op een procedure die 7 tot 9 jaar duurt. 

Elk jaar berekent het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) het aantal kandidaat-adoptieouders dat kan starten met de voorbereidingssessie. Dit heet instroombeheer. Via het instroombeheer beoogt het VCA een redelijke wachttijd na het behalen van het geschiktheidsvonnis. Op deze manier kunnen kandidaat-adoptieouders waarnaar herkomstlanden, adoptiediensten en kinderen met een moeilijker profiel op zoek zijn, tevens sneller geschikt verklaard worden.

Dit aantal wordt vastgelegd voor het einde van het eerste kwartaal en wordt berekend op basis van:

  • het aantal kinderen dat het laatste jaar is geplaatst;
  • de evoluties in de herkomstlanden waarmee een lopende samenwerking bestaat;
  • het gemiddelde aantal kandidaat-adoptieouders die de procedure startten 2 jaar voordien maar deze niet afrondden (en dus geen geschiktheidsvonnis haalden)
  • eventuele bijkomende correcties op basis van andere aantoonbare evoluties.

Binnenlandse adoptie

  • Inschrijving voor de informatiesessie: 25 euro
  • Inschrijving voor de voorbereidingssessie: 250 euro
  • Het verzoekschrift voor de familierechtbank: 165 euro
  • De bemiddeling door de adoptiedienst (notariskosten, werking van de dienst, medische kosten van het kind, nazorg, …): 7500 euro

Buitenlandse adoptie

  • Inschrijving voor de informatiesessie: 25 euro
  • Inschrijving voor de voorbereidingssessie: 250 euro
  • Het verzoekschrift voor de familierechtbank: 165 euro
  • Prestatievergoeding voor de adoptiedienst: maximum 3042,93 euro
  • Procedure in het land van herkomst: van 5000 euro tot 10 000 euro, afhankelijk van het land van herkomst
  • Vertaal-, legalisatie- en verzendkosten: afhankelijk van land van herkomst en omvang van het dossier
  • Reis- en verblijfkosten om het kind op te halen: afhankelijk van het land van herkomst
  • Eerste nazorg door de adoptiedienst: 507,15 euro voor twee huisbezoeken en follow-uprapporten
  • Extra nazorg: huisbezoeken of follow-uprapporten gevraagd door het land van herkomst: 253,58 euro per huisbezoek en 65,93 euro per follow-uprapport

De infosessie bestaat uit twee dagdelen en heeft als doel kandidaat-adoptieouders voldoende informatie te verschaffen om een bewuste en gefundeerde keuze te maken om al dan niet te adopteren binnen de mogelijkheden van bestaande adoptiekanalen. De infosessie wordt georganiseerd door Steunpunt Adoptie en aan de kandidaat-adoptieouders wordt informatie gegevens over de adoptieprocedure en de huidige realiteit van adoptie in Vlaanderen.

Tijdens het eerste dagdeel van de infosessie krijg je naast een uitgebreide uiteenzetting van het Vlaams Centrum voor Adoptie aangaande hun werking, informatie over:

  • het adoptielandschap in Vlaanderen,
  • de verschillende juridische vormen van adoptie,
  • de Vlaamse adoptieprocedure,
  • actualiteit en tendezen inzake adoptie,
  • de adoptiedriehoek,
  • het belang van het kind,
  • winst en verlies in adoptie,
  • kinderen met bijzondere ondersteuningsbehoeften,
  • het verschil tussen pleegzorg en adoptie.

In het tweede dagdeel van de infosessie komen adoptiegerelateerde thema’s zoals:

  • fundamentele breuken bij adoptiekinderen
  • herstel van trauma en hechtingsrelaties
  • verlieservaring en rouwproces bij ouders
  • kinderwens en noden van het kind
  • ontwikkelen van vaardigheden en draagkracht van adoptieouders

 

De voorbereidingscursus is de tweede stap in de adoptieprocedure en wordt ook door Steunpunt Adoptie georganiseerd. Dit deel van de voorbereiding gebeurt in kleine groepjes en is interactief opgesteld.

Tijdens deze voorbereiding wordt er dieper ingegaan op de adoptiegerelateerde thema’s zoals:

  • verbondenheid tussen adoptiekind, biologische ouders en adoptieouders,
  • motieven die een rol spelen bij adoptiekeuze,
  • rouw en verlies bij afstandsouders, geadopteerden en adoptieouders,
  • voorgeschiedenis van adoptiekinderen,
  • adoptie van kinderen met bijzondere ondersteuningsbehoeften,
  • praten over adoptie,
  • veilige hechtingsrelatie,
  • draagkracht van ouders.

 

Binnen het jaar nadat je het voorbereidingsprogramma ‘Adoptie van een ongekend kind’ hebt afgerond, dien je een verzoekschrift voor adoptie in bij de griffie van de familierechtbank in het arrondissement van waar je woont.

Samen met het verzoekschrift voor adoptie dien je deze documenten in:
• attest van voorbereiding
• uittreksel uit het strafregister per kandidaat-adoptieouder (model 2)
• geboorteakte per kandidaat-adoptieouder
• huwelijksakte of verklaring van wettelijke samenwoning of bewijs van meer dan drie jaar samenwonen
• bewijs van woonst & nationaliteit per kandidaat-adoptieouder

Als je in België geboren bent, ben je niet verplicht om de laatste drie stukken in te dienen. Toch raden we aan om deze zelf toe te voegen om extra wachttijd bij de rechtbank te vermijden. Daarnaast is de geldigheid van de documenten redelijk kort (tussen 15 dagen en 6 weken), dus is het beter om deze zo recent mogelijk te houden. De documenten kan je (dikwijls online) aanvragen bij de Dienst Burgerzaken van je gemeente.

Het verzoekschrift moet opgesteld worden in zoveel exemplaren als er partijen zijn. Dus indien je de adoptieprocedure als koppel volgt, raden wij aan om het zekere voor het onzekere te nemen en minstens drie originele exemplaren in te dienen bij de griffie.

Prijs: 165 euro rolrecht

Na het indienen van je verzoekschrift voor adoptie bij de griffie van de familierechtbank, beveelt de familierechter een maatschappelijk onderzoek aan de hand van een tussenvonnis, dat via het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) wordt overgemaakt aan de dienst voor maatschappelijk onderzoek (DMO). Je stelt je levensverhaal op en vult een vragenlijst in, die het VCA ook aan de DMO bezorgen.

De DMO plant vier gesprekken in. Er wordt bij de gesprekken o.a. stilgestaan bij

  • je adoptiemotivatie;
  • je relationele en pedagogische vaardigheden en
  • je psychische draagkracht om een buitenlands adoptiekind op te voeden in je gezin. Het adopteren van een buitenlands kind kan risico’s inhouden. Een adoptiekind is immers een gekwetst kind. Daarom is het belangrijk dat adoptieouders over vaardigheden en kwaliteiten beschikken om met de kwetsbaarheden van hun adoptiekind om te kunnen gaan.

De gesprekken gebeuren door een maatschappelijk assistent en een psycholoog. Tijdens het onderzoek staat het belang van het adoptiekind centraal. De dienst voor maatschappelijk onderzoek legt de gegevens uit de gesprekken samen tijdens de multidisciplinaire teambespreking en komt tot een advies en stelt een eindrapport op. Dit wordt vervolgens naar het VCA doorgestuurd, die het op hun beurt aan de familierechtbank en jezelf bezorgen. De familierechtbank nodigt je uit voor een rechtbankzitting. 

Bij de keuze van een herkomstland is het cruciaal dat je nagaat of je voor adoptie uit dat land in aanmerking komt en dus voldoet aan de voorwaarden die ze stellen. eenmaal je een keuze hebt gemaakt, ga je op zoek naar een adoptiedienst die bemiddelt voor dat land. We verwijzen hiervoor graag door naar het overzicht van herkomstlanden op de website van het Vlaams Centrum voor Adoptie www.kindengezin.be/adoptie/herkomstlanden

De adoptiediensten organiseren infosessies waarbij ze uitgebreid landgebonden informatie geven aan kandidaat-adoptieouders. Neem hiervoor een kijkje op de websites van de verschillende adoptiediensten!

 

Neen, het is in principe niet mogelijk om meer dan een procedure tegelijk te starten. Bij het afsluiten van een bemiddelingsovereenkomst met een adoptiedienst kies je voor één specifiek kanaal of herkomstland. Vervolgens stel je een aanvraagdossier samen voor dit land, waarna dit wordt verzonden naar de autoriteiten ter plaatse en je wacht op een kindvoorstel.

 

Ja, dat kan. Neem contact op met één van onze VAG-contactpersonen die je kan terugvinden op deze website. De vrijwilligers van VAG staan jullie hierbij graag te woord.

Ja, je kan kiezen voor de adoptie van siblings en oudere kinderen, en voor de adoptie van een kind met een medisch probleem. Wat medische problemen betreft, worden er – en dit is afhankelijk van het herkomstland – lijsten gehanteerd die door de adoptiedienst met de kandidaat-adoptieouders worden besproken.

Wij raden aan om je hierover goed te informeren. Hou hierbij rekening met je draagkracht en eigen grenzen!

In navolging van de Staten Generaal Interlandelijke adoptie van 2010 werden vijf deeldomeinen gedefinieerd.  Dit was nodig omdat zowel de verschillende herkomstlanden als de verschillende ontvangende landen andere definities en begrippen gebruiken.  De vijf deeldomeinen zijn gebaseerd op internationaal onderzoek en getoetst aan de ervaring in het Vlaamse werkveld:

Siblings

Sibling is de Engelse term voor broers en zussen, het gaat dus over adoptie van twee of meerdere kinderen die aan elkaar verwant zijn.  Zulke adopties vragen extra draagkracht van de ouders en zij moeten reeds van bij de aanvang van het geschiktheidsonderzoek aangeven of zij voor een siblingadoptie willen kiezen.

Oudere kinderen

Het gaat hier om kinderen die aankomen op de leeftijd van + 6 jaar wat eveneens extra draagkracht vraagt van de adoptieouders in verband met de opbouw van de ouder-kind band, het rouwproces, effecten van trauma en verwaarlozing, reacties van de omgeving.

Kinderen met een extra belastende achtergrond en/of verwaarlozingsproblemen

Elk adoptiekind heeft een moeilijke achtergrond en kan gedragsproblemen ontwikkelen.  Dit is nu eenmaal één van de extra’s van het adoptie.  Het gaat hier echter om kinderen die ernstige en herhaalde trauma’s hebben ondergaan.  Ouders die deze kinderen adopteren hebben inzicht nodig in de effecten van trauma op hersenontwikkeling en gedrag en draagkracht om dit mee op te vangen.

Kinderen met medische problemen

Het kan hier gaan over een hele lijst van aandoeningen: zintuiglijke problemen, motorische problemen, plastische problemen, organische problemen, infectieziekten en verhoogde medische risico’s.  Ouders die deze kinderen adopteren hebben extra draagkracht nodig in het omgaan met hulpverleners en artsen.

Kinderen met ontwikkelingsstoornissen

Dit gaat over het adopteren van kinderen met een bekende ontwikkelingsstoornis die zich kan uiten op motorisch en verstandelijk vlak, spraak- en taalontwikkeling, leerstoornissen, autisme, ADHD,…

Deze ouders hebben bijzondere vaardigheden nodig die ook gelden voor ouders van kinderen met een medisch probleem maar moeten zich eveneens bewust zijn van onze ‘Westerse kijk’ op ontwikkelingsstoornissen.  Bijzondere aandacht moet hier ook besteed worden aan de gevolgen van PSM (Parental Substance Misuse) waarvan FAS (Foetaal Alcohol Syndroom) de bekendste is.

Ja, dat kan! Neem hiervoor contact op met één van onze VAG-contactpersonen. Onze vrijwilligers zullen je graag te woord staan. Op onze website vind je een overzicht van alle VAG-contactouders die een kindje met specifieke ondersteuningsbehoeften adopteerden.

Neen, bij een tweede of volgende adoptie moet je de voorbereiding niet opnieuw volgen.
Je meldt je aan bij het Vlaams Centrum voor Adoptie en vraagt daar een duplicaat aan van de eerder gevolgde voorbereiding.
Rekening houdend met het instroombeheer wordt de vraag doorgegeven aan Steunpunt Adoptie vzw, die het attest opmaakt en verzendt. Dat attest is 1 jaar geldig.

Let op: je kan pas een tweede of volgende kind adopteren als je vorige adoptieprocedure volledig is afgerond!

Zwanger zijn van een biologisch kind én tegelijk de adoptieprocedure volgen, is wettelijk mogelijk. Toch kan het soms voor verwarring zorgen. Beide ‘zwangerschappen’ zijn boeiend en emotioneel maar het is niet evident om beide te combineren.

Zwanger tijdens infosessie of voorbereiding

Ben je zwanger tijdens de infosessie of tijdens de voorbereiding, dan kan je aan beide deelnemen, maar dit kan soms confronterend zijn zowel voor jezelf als voor de andere groepsleden.

Zwanger tijdens screening

Ben je zwanger tijdens de screening, dan gaat de Dienst Maatschappelijk Onderzoek (DMO) hierover met jou in gesprek. De DMO haalt aan dat je voor een grote verandering staat in je leven, waarbij noch jijzelf, noch de DMO weet welke invloed die verandering zal hebben.

Aangezien in de nabije toekomst je gezinscontext zal wijzigen, vraagt de DMO je adoptieprocedure tijdelijk op te schorten. Als deze tijdelijke opschorting niet gebeurt, wordt door de DMO zelf uitstel gegeven, waardoor je twee keer voor de rechtbank moet verschijnen. Indien je, minstens zes maanden na de bevalling, denkt klaar te zijn voor het vervolg van de adoptieprocedure, moet je zelf opnieuw contact op te nemen met de DMO.

Zwanger na positief vonnis

Ben je zwanger nà je positief vonnis, maar tijdens de geldigheid van je geschiktheidsvonnis, dan moet je dit bespreken met je adoptiedienst. Meestal word je dan ook on hold gezet tot na de bevalling. De adoptiedienst kan na de bevalling aanvullingen maken op je gezinsrapport. Je moet dus niet opnieuw gescreend worden door de DMO.

Zwanger als het vonnis is verlopen

Ben je zwanger tijdens de wachttijd nà je positief vonnis en is de geldigheid van je geschiktheidsvonnis verlopen, dan wordt het vonnis niet verlengd zonder nieuw maatschappelijk onderzoek.

Zoeken naar roots

De zoektocht naar je roots is voor iedere geadopteerde anders. Ben je binnen- of buitenlands geadopteerd? Ben je al lang geleden geadopteerd, of niet? Weet je al iets over je herkomst of helemaal niets? Naast een aantal praktische obstakels tijdens je zoektocht, kan deze zoektocht ook heel erg emotioneel zijn.

 

Hierna lijsten we een aantal instanties op die je kunnen helpen bij je zoektocht.

  • Voor informatie over je adoptiedossier kan je terecht bij het Vlaams Centrum voor Adoptie kindengezin.be/adoptie/ik-ben-geadopteerd of bij de adoptiedienst via dewelke je geadopteerd bent.
  • Bij Steunpunt Adoptie kan je terecht voor psychologische ondersteuning. Je kan een individueel gesprek aanvragen en in samenwerking met de andere betrokken instanties kan Steunpunt Adoptie je begeleiden en ondersteunen tijdens je zoektocht.
  • Andere partners in Vlaanderen rond roots zijn het zoekregistere zoekregister.be en de rootswerking van FIAC road to roots www.fiac-vzw.be/nl/roots

 

Ja, dat kan. Er zijn verschillende VAG-contactouders die reeds een rootsreis maakten en die graag hun ervaringen hierover delen. Neem hiervoor een kijkje bij de VAG-contactpersonen en zoek bij ‘Adoptieouders – ervaring rootsreizen en gezinnen met intussen al oudere kinderen’.

Als geadopteerde uit het buitenland kan je (vanaf je 12 jaar) in eerste instantie inzage vragen in je adoptiedossier bij het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA). Als het VCA je dossier heeft, dan word je uitgenodigd voor inzage. Heeft het VCA nog geen dossier, dan wordt alles in het werk gesteld om dit dossier te verkrijgen. Je wordt hiervan op de hoogte gehouden.

Ben je binnenlands geadopteerd, dan kan je inzage vragen in je dossier bij de adoptiedienst die je adoptie regelde. Is deze onbekend of bestaat deze dienst niet langer, dan kan je je vraag ook stellen aan het VCA.

Indien je een inzage van je dossier wil aanvragen, stuur je een e-mail naar adoptie@kindengezin.be of een brief naar Kind en Gezin, VCA, Hallepoortlaan 27, 1060 Brussel. Nadat het VCA jouw adoptiedossier heeft getraceerd, word je uitgenodigd bij het VCA voor een inzage. Iemand meenemen tijdens deze inzage vormt geen enkel probleem. Enkel bij minderjarigheid wordt een begeleider vereist; dit kan een adoptieouder zijn, maar ook een vriend(in) of hulpverlener.

Meer informatie vind je op de website van VCA www.kindengezin.be/adoptie/ik-ben-geadopteerd

De Vlaamse regering gaf half februari 2020 definitief groen licht voor de oprichting van een afstammingscentrum en een DNA-databank. Wie op zoek wil naar informatie over zijn of haar biologische ouders of kinderen, zal daarvoor terecht kunnen bij twee nieuwe instellingen:

  • Ten eerste komt er een Vlaams afstammingscentrum, waar iedereen die vragen heeft over zijn of haar afkomst – denk maar aan geadopteerde kinderen – terechtkan. Dat gaat hand in hand met de nodige psychosociale ondersteuning voor wie dat wil.
  • Daarnaast komt er een DNA-databank, waar DNA-profielen worden opgeslagen die nadien met elkaar gematcht kunnen worden. Deze matching gebeurt enkel voor mensen die dat willen en die vrijwillig hun DNA hebben afgestaan. Tevens blijft ze beperkt tot de eerste graad verwantschap.

Momenteel worden de concrete modaliteiten van het Vlaams afstammingscentrum en de DNA-databank uitgewerkt. Meer nieuws en concrete informatie kan je hier terugvinden zodra gekend!

Een conceptnota vind je alvast via deze link https://www.kindengezin.be/img/concept-dna.pdf

Ontdek onze activiteiten

Wil je lid worden?

Als VAG-lid ondersteun je de doelstellingen van VAG en ontvang je :